تاریخچه ی پیت ماس
پیت ماس برای اولین بار در اواسط 1900 مورد استفاده باغبانان قرار گرفت و از آن زمان به بعد تحول بزرگی در پرورش گل و گیاه و محصولات کشاورزی ایجاد کرده است. پیت ماس توانایی قابل توجهی در مدیریت موثر آب و نگه داشتن مواد مغذی دارد در حالی که در خاک معمولی مواد مغذی به راحتی از خاک شسته شده و از دسترس گیاه خارج میشود. پیت ماس علاوه بر این دو عملکرد مفید، به تقویت خاک را نیز کمک کرده و بافت آن را بهبود می بخشد.
پراکندگی جغرافیایی پیت ماس
خزه تورب عمدتا در شمال نیم کره شمالی در سرزمین‌های بسیار مرطوب توندرا، جائی که گیاهان بزرگ تر به دلیل سرمای شدید و شرایط سخت محیط فرصت رشد پیدا نمی‌کنند، پدید می‌آید مانند سرزمینهای منتهی به اقیانوس منجمد شمالی، نروژ و استونی و… همچنین در نیم کره جنوبی در کشور نیوزلند و جزایر تاسمانی و جنوب شیلی و آرژاتین که دارای تنوع گونه‌ای بسیار کمتری می‌باشد.
انواع پیت ماس
پیت ماس در رنگ‌های سیاه، قهوه‌ای و سفید در بازار وجود دارد که تفاوت آنها در میزان مواد آلی و بافت پیت ماس می‌باشد. همچنین انواع پیت ماس بر اساس سایز بافت وجود دارد که کاربرد آنها برای مصارف مختلف متفاوت می‌باشد. برای کاشت بذر کاکتوس بیشتر از نوع دانه ریز و متوسط استفاده می‌شود.
فواید پیت ماس
۱- افزایش ماده آلی خاک: درصد ماده آلی در پیت ماس بالاست و باعث بهبود ساختمان خاک می‌گردد.
۲- نگهداری رطوبت: پیت ماس قادر است تا ۲۰ برابر وزن خشک خودش آب نگه دارد، و به تدریج آن را در اختیار گیاه قرار دهد.
۳- تهویه خاک های سنگین: استفاده از پیت ماس، در خاک های سنگین و رسی به نرم و سست شدن خاک و رشد بهتر ریشه کمک می‌کند.
۴- بهم پیوستن خاک های سبک و شنی
۵- نگهداری کود و جلوگیری از آبشویی
۶- حفاظت از خاک در برابر فرسایش.
۷ – اسیدی کردن PH خاک
کاربرد پیت ماس
پیت ماس یکی از مناسبترین انواع خاک گلدانی برای کاشت بیشتر گل‌ها و گیاهان آپارتمانی، انواع کاکتوس‌ها و ساکولنت‌ها، بن سای، بنفشه آفریقایی، کاج مطبق و پرورش قارچ است. استفاده از خاک پیت ماس در ترکیب با دیگر انواع خاک باعث حفظ رطوبت، افزایش قدرت حاصلخیزی و زهکشی خاک می‌شود.
نحوه ی استفاده از پیت ماس
درختان: جهت کاشت درختان یک قسمت پیت ماس، با دو قسمت خاک را مخلوط کرده و پس از حفر چاله (دو برابر طول ریشه) و سست کردن خاک در ته چاله ، درخت را در آن قرار داده و حفره را با مخلوط پیت ماس و خاک پر کرده و آبیاری می نمائید . جهت جابجایی درختان نیز یک قسمت پیت و دو قسمت خاک را در اطراف ریشه قرار دهید.
سبزیجات، صیفی جات و گلها: کافیست دو اینچ پیت ماس را روی بستر بریزید و آنرا با شش اینچ عمق خاک مخلوط کنید و سپس دانه ها را بکارید. برای کاشت پیازچه بطور مساوی شن و خاک و پیت ماس را مخلوط نمایید.
چمن: برای کاشت چمن دو اینچ پیت را با شش اینچ خاک مخلوط کرده و دانه و کود را اضافه نمائید و بعد از آن سطح را با یک چهارم اینچ پیت ماس بپوشانید.
قارچ: در تولید قارچ از پیت ماس جهت پوشش سطح Compost استفاده می شود.
نشاء: در تولید نشاء گلخانه ای پیت ماس و کوکوپیت را به تناسب با هم مخلوط کرده، در سینی نشاء و … ریخته و بذر را در آن می کارند. در جنوب کشور به منظور تولید نشاء گلخانه ای گوجه فرنگی در فصل تابستان مورد استفاده قرار می گیرد.
نکاتی در مورد پیت ماس
با وجود خواص فراوان پیت ماس برای استفاده از بستر کاشت مناسب برای گیاهان، برخی نکات زیر باید مورد توجه مصرف کنندگان قرار گیرد.
وجود بیماری‌های قارچی و بذر علف هرز
یکی از نکات مهم در استفاده از پیت ماس وجود بیماری‌های قارچی به علت رطوبت بالا و همچنین وجود بذر علف‌های هرز در داخل آن است.
تخم حشرات
وجود تخم حشرات در پیت ماس نیز یک از عوامل مشکل‌زای این خاک است. از هیمن رو توصیه می‌شود برای کاشت گیاهان حساس به ویژه کاشت بذر کاکتوس و ساکولنت‌ها قبل از استفاده حتما با سم حشره‌کش و قارچ‌کش کاملاً ضدعفونی شود.
مضر برای محیط زیست
فعالان و دوستداران محیط زیست معتقدند برداشت از منابع پیت ماس در کشور‌ها باید تحت مقررات خاصی انجام شود و تنها ۰.۰۲ درصد از ذخایر پیت ماس برای برداشت در دسترس قرار گیرند. گزارش‌ها نشان داده است فرایند برداشت طولانی از ذخایر پیت ماس، حجم زیادی کربن را وارد اتمسفر می‌کند و این باتلاق‌ها تا مدت‌های مدید پس از معدنکاری به آزاد کردن کربن ادامه می‌دهند. همچنین چند هزار سال طول می کشد تا خزه تورب تشکیل شود و در هر سال کمتر از یک میلی‌متر به عمق باتلاق تورب افزوده می‌شود. از آنجایی که این فرایند بسیار کند است، پیت ماس منبع تجدیدناپذیر محسوب می‌شود و لازم است برداشت آن با مقرارت خاصی انجام شود